[miodzio]

Zaburzenia współwystępujące z nadużywaniem substancji – prof. dr med. Nesrin Dilbaz [za: Young People and Drugs, Council of Europe 2006]

Nadużywanie przetworów konopi jest problemem często spotykanym u jed­nostek z zaburzeniami psychotycznymi. Sondaże epidemiologiczne udowod­niły, że 47% pacjentów ze schizofrenią ma problem używania substancji. Alkohol, przetwory konopi, kokaina i nikotyna są to główne substancje nadu­żywane w schizofrenii. liczba przypadków zaburzeń związanych z używaniem przetworów konopi wśród pacjentów z pierwszym epizodem jest bardzo znacząca i według niektórych badań wynosi do 50% (Green i wsp., 2003).

Badania podłużne wykazały, że nie mniej niż 63% pacjentów z pierwszym epizodem schizofrenii używało przetworów konopi zanim wystąpiła psychoza, a 53% używało przetworów konopi równolegle z rozwijającą się psychozą.

Wysunięto kilka hipotez dla wyjaśnienia silnego związku pomiędzy problema­mi używania substancji a schizofrenią. Mogą one również wyjaśnić potencjal­ny związek przyczynowy między używaniem przetworów konopi i rozwojem schizofrenii, a także to, czy konopie zwiększają podatność na schizofrenię. Niedawne badanie Casplego i współpracowników (2005) dostarczyło dowo­dów, że w kohorcie urodzeniowej obserwowanej do dorosłego wieku, polimor­fizm funkcjonalny genu katecholometylotransferay (catechol-O-methyltran- sferase - COMT) (który warunkuje tempo katabolizmu dopaminy w płacie czołowym) współdziałał z rozpoczynającym się w okresie dorastania zjawi­skiem używania konopi, co spowodowało wystąpienie psychozy w dorosłym wieku. Nosiciele allelu walinowego COMT, jeśli w okresie dorastania przyj­mowali przetwory konopi (Broome M.r. i wsp., 2004), mieli największą skłon­ność do wykazywania symptomów psychotycznych i zaburzenia z objawami schizofrenii.

Iloraz szans podczas metaanalizy badań prospektywnych mających na celu prześledzenie rozmiaru efektu ogólnego i konsekwencji związku między przyj­mowaniem przetworów konopi i występowaniem psychoz - wyniósł 2,1. Wy­jaśnieniem dla uzyskania takiego wyniku nie mogło być zakłócenie lub odwrotna zależność przyczynowo-skutkowa. Henąuet i współpracownicy (2005) stwierdzili, że dowody świadczą, iż konopie są składową przyczyną roz­woju i prognozy psychozy. Związek ten może być wyjaśniony przede wszyst­kim przez interakcję gen-środowisko. Interakcja gen-środowisko nie została stwierdzona u osób, które rozpoczęły używanie przetworów konopi w doro­słym wieku (Cannon M., Ciarkę M.C., 2005). Badania wykazały wystąpienie schizofrenii we wcześniejszym wieku u użytkowników przetworów konopi.

Osoby cierpiące na schizofrenię mogą być również bardziej skłonne do uży­wania przetworów konopi jako środka samoleczenia. Pacjenci ze schizofrenią mogą mieć dysfunkcję systemu mezokortykolimbicznego dopaminowego prowadzącego do deficytu nagrody, który może predysponować ich do nadużywania cannabis i innych substancji (Salloum I.M., 2005).

Połączenie konopi ze schizofrenią prowadzi do wielu negatywnych konsekwen­cji, takich jak: wcześniejsze wystąpienie schizofrenii, wyższy wskaźnik nawrotów, niestosowanie się do terapii, gorsza ogólna odpowiedź na leki antypsychotyczne, większa liczba hospitalizacji, większe ryzyko stosowania przemocy i wyższe koszty leczenia.

Broome MR et al 2004. What causes the onset of psychosis? Schizophrenia Research 79 (2005) 23-34.

Mary Cannon, Mary Catherine Ciarkę. (2005) Risk for schizophrenia - broaden- ing the concepts, pushing back the boundaries. Schizophrenia Research 79 (2005):5-13.

Green Al, Burgess ES, Dawson R, Zimmet SV, Strous RD. Alcohol and cannabis use in schizophrenia: effects of clozapine vs. Risperidone. Schizophr Res. 2003; 60:81-85.

Henąuet et al 2005. The Environment and Schizophrenia The Role of Cannabis Use. Schizophrenia Bulletin Advance Access published June 23, 2005.

Salloum IM: Cannabis and psychosis. Programme and abstracts of the Ame­rican Psychiatrie Association 2005 Annual Meeting; May 21-26; Atlanta, Geor­gia. Issues in dual diagnosis. Schubiner H, CNS Drugs. 2005; 19(8):643-55.